Język maltański najbliżej ma chyba do arabskiego. Nie ma nic wspólnego z innymi językami europejskimi i uwierzcie mi, że praktycznie nic nie zrozumiecie. Na szczęście znajomość angielskiego jest bardzo powszechna. W języku Szekspira można się dogadać zarówno z kelnerką w turystycznym kurorcie, jak i z panem pasącym owce za miastem.
Przez ponad 200 lat Malta była brytyjską kolonią i dzięki temu większość mieszkańców płynnie posługuje się angielskim. Niemniej jednak warto nauczyć się kilka podstawowych zwrotów w Malti. Chociażby po to, żeby zrobić przyjemność tubylcom. A już na pewno należy nauczyć się wymowy nazw miejscowości. Żeby nie palnąć jakiegoś głupstwa. A można, bo np. Xemxija to „Szemszija„, a Marsaxlokk to „Marsaszlok„.
Język maltański należy do grupy języków semickich, afroazjatyckich. Najprawdopodobniej wywodzi się ze starożytnego języka punickiego. Jest jednak wiele zapożyczeń z arabskiego, włoskiego czy angielskiego. Zapisuje się go pismem łacińskim. Językiem maltańskim posługuje się ok. 350 tysięcy ludzi.
Przydatne zwrotu w języku maltańskim
L-għodwa t-tajba – Dzień dobry
Bonswa – Dobry wieczór
Saħħa – Do widzenia
Il-lejl It-tajjeb – Dobranoc
Skużi – Przepraszam
Jekk jogħġbok – Proszę
Grazzi – Dziękuję
Iva – Tak
Le – Nie
Kif Inti? – Jak się masz?
Tajjeb. Grazzi. – Dobrze, dziękuję.
X’jismek? – Jak się nazywasz?
Jisimni … – Nazywam się…
Ghandi pjacir.– Miło cię poznać.
Ma nitkellimx bil-Malti. – Nie mówię po maltańsku.
X’ hin hu? – Która godzina?
Titkellem bl-Ingliż? – Mówisz po angielsku?
Mhux qed nifhem. – Nie rozumiem.
Ajjut! – Pomocy!
Intlift. – Zgubiłem się.
Kemm jiswa da? – Ile to kosztuje?
Wieħed biljett… – Jeden bilet do…
Kif immur ghal … – Jak się dostanę do…
istazzjon tal-ferrovija – dworzec kolejowy
venda tal-karozzi – dworzec autobusowy
ajruport – lotniskogħaljin – drogi
irhas – tani
wieħed – jeden
tlieta – trzy
erbgħa – cztery
ħamsa – pięć
sitta – sześć
sebgħa – siedem
tmienja – osiem
disgħa – dziewięć
għaxra – dziesięć
illum – dzisiaj
ilbierah – wczoraj
ghada – jutro
issa – teraz
kolazzjon – śniadanie
pranzu – obiad
cena – kolacja
Irridha ghal…- Chciałbym…
tiġieġ – kurczak
ċanga – wołowina
ħut – ryba
perżut – szynka
ġobon – ser
bajd – jajko
ħobż – chleb
kafè – kawa
te – herbata
meraq – sok
ilma – woda
birra -piwo
inbid – wino
„Nie ma nic wspólnego z innymi językami europejskimi i uwierzcie mi, że praktycznie nic nie zrozumiecie.” a zaraz potem: „Jest jednak wiele zapożyczeń z arabskiego, włoskiego czy angielskiego. Zapisuje się go pismem łacińskim.”
No to jak w końcu? Bo oba te zdania się wykluczają.
No rzeczywiście średnio jasne w tym zestawieniu. Nie, nie zrozumiecie prawie nic. Pomimo tego, że jest zapisywany alfabetem łacińskim i pomimo tego, że niektóre słowa są zapożyczone z języków kolonizatorów. Język maltański nie należy do języków indoeuropejskich i tym samym jest praktycznie niezrozumiały dla reszty Europy. Brzmi tak, jakbyśmy słuchali arabskiego.