Z aparatem przez świat

Den Bosch: Najładniejsze miasto Holandii

Na mapie chyba jest błąd. Zacięła się czy coś. Przecież nie ma na świecie miasta, którego nazwa zaczynałaby się od apostrofu? Poza tym wygląda to dziwnie, kto to w ogóle wymyślił?
‘s-Hertogenbosch. Naprawdę, niezłą fantazję mieli ci Holendrzy. Choć zapewne mieszkańcy Brabancji, w której miejscowość leży mogliby się obrazić gdyby nazwać ich Holendrami.

Najpiękniejsze miasto Holandii?

Holandia to część Królestwa Niderlandów, a wspomniane ‘s-Hertogenbosch w niej nie leży. Choć przypada mu miano jednego z najładniejszych miast Holandii. Poplątały się te nazwy w języku polskim niemiłosiernie. Ustalmy więc, że jesteśmy w Niderlandach, a miasto, które podziwiamy to w skrócie Den Bosch. I jest naprawdę całkiem przyjemne.

Po wyjściu z dworca kolejowego rzuca się w oczy ład i czystość. Wszystko jest zadbane, ułożone, kanały przecinają drogi (jak to w Niderlandach), a przejście dla pieszych jest koloru tęczowego. W zadbanych kamienicach urządzone są przyjemne kawiarnie, restauracje, sklepy. Byłem potem w Amsterdamie, po którym spodziewałem się tego samego i się zawiodłem. Dlatego wracam do Den Bosch, tu jest przyjemniej.

Przyjemniej również z racji wielkości tego miasta. Można go spokojnie obejść na nogach i nie będzie to wielki wysiłek. Wzdłuż kanałów dochodzę więc do głównego placu, który otoczony jest zabytkowymi, oczywiście zadbanymi kamienicami z XV-wiecznym ratuszem na czele. Szkoda tylko, że ich nie widać, bo ktoś sobie na środku urządził wielki festyn. I szkoda, że nic nie słychać, bo wszystko zagłusza niderlandzkie disco polo. A miało być tak pięknie…

Na szczęście nikt nie zasłonił najstarszego budynku w mieście. Kamienica zwana De Moriaan stoi na rynku od XIII wieku (!). Dzisiaj jest siedzibą informacji turystycznej, w której można dostać mapkę i grono ciekawych informacji o Den Bosch.

Bosch i Den Bosch

Zasłonięty karuzelami jest za to pomnik najsłynniejszego obywatela miasta. Hieronim Bosch to słynny malarz, które całe swoje życie spędził właśnie tutaj i nawet nazwisko przejął od nazwy rodzinnego miasta. Jego wpływy widać na każdym kroku. Gdzieniegdzie możecie w krajobrazie podziwiać fragmenty jego dzieł.

A jeżeli ich nie znacie, polecam poszukać, bo twórczość Boscha wyjątkowo działa na wyobraźnię. Malarz tworzył głównie obrazy religijne, ale ich mistycyzm jest naprawdę wyjątkowy. Prawdopodobnie najsłynniejszym obrazem jest Sąd ostateczny.

Reprodukcję tego dzieła oraz innych malowideł znajdziecie w centrum sztuki Hieronima Boscha. To znajduje się w kościele (to już tak w Niderlandach bywa, że w kościołach znajdują się galerie czy biblioteki). Atmosfera jest iście mistyczna. Muzyka i oświetlenie dodają dziełom Boscha tajemniczości i całość jest urządzona w niezwykle ciekawy sposób. Jeżeli nigdy nie byliście fanami malarstwa, po wizycie tutaj przynajmniej Boscha polubicie.

De Moriaan z lewej i Centrum sztuki Hieronima Boscha z prawej

Centrum sztuki Hieronima Boscha

Przez Hinthamerstraat do katedry św.Jana

Centrum znajduje się przy ulicy Hinthamerstraat, przy której znajdziecie liczne kawiarnie, restauracje, sklepy, także te z pamiątkami. Przecinają ją oczywiście kanały. Te dopływają do dwóch rzek, u zbiegu których zbudowano miasto. Te rzeki to Domel i Aa (tak, to nie błąd) i dzięki nim, a w zasadzie dzięki położeniu w ich widłach, ‘s-Hertogenbosch było miastem dobrze bronionym. Otoczone potężnymi murami i chronione przez wodę było zwane “smokiem z bagien”. Fragmenty murów zachowały się do dziś i można sobie wyobrazić jak wyglądało życie w średniowiecznym, niderlandzkim mieście.

W sumie dzięki takiemu świetnemu zachowaniu starej zabudowy, Den Bosch jest przez wielu Holendrów nazywane jednym z najładniejszych miast kraju. Osobiście widziałem tylko parę niderlandzkich miast, ale rzeczywiście Den Bosch jest póki co numerem jeden. I to pomimo tego całego cyrku na rynku głównym.

Całe miasto bardzo ładnie widać z wieży katedry św. Jana. To potężna, gotycka budowla datowana na XIV wiek. Prawdopodobnie powstała na miejscu dawnej, romańskiej świątyni. Oczywiście, podczas reformacji została przejęta przez Protestantów, a dzisiaj, w odróżnieniu od wielu innych kościołów Niderlandów jest… kościołem.

Katedra skrywa figurkę Najświętszej Marii Panny zwaną Słodką Drogą Panią (Zoete Lieve Vrouw) oraz dwa malowidła dzieła Hieronima Boscha – a jakże!

Katedra św.Jana

Muzeum Brabancji

Od Sint-Janskathedraal polecam udać się na południe, przez rozległy plac parkingowy w stronę muzeum, a konkretnie Noordbrabants Museum, czyli Muzeum Północnej Brabancji. Brabancja Północna to oczywiście region, którego Den Bosch jest stolicą. Znajdują się w nim również Eindhoven czy Breda. Muzeum skrywa dzieła niderlandzkich artystów z … Hieronimem Boschem na czele. Choć znajdziecie tu również dzieła Pietera Breughela czy Vincenta Van Gogha. Muzeum ulokowano w dawnym, XVIII-wiecznym pałacu.

Tyle można obejść w sumie w ciągu jednego dnia, choć 2 dni spędzone w Den Bosch pewnie będą troszkę luźniejsze. Nieważne jednak ile czasu macie, zobaczcie to jedno z najpiękniejszych miast Niderlandów!

Muzeum Brabancji Północnej w Den Bosch